Η κρήνη του Αγκώνα,Καμίνια

Στην περιοχή Αγκώνα, στα Καμίνια της Λήμνου, υπάρχει μια παλιά οθωμανική κρήνη,  φτιαγμένη από κόκκινο πωρόλιθο.

Πρόκειται για μια όμορφη και  εντυπωσιακή κρήνη πιθανότατα του 19ου αιώνα.
Η κρήνη διαθέτει τη γνωστή οθωμανική αψίδα στο πάνω μέρος ενώ το νερό ρέει ασταμάτητα από μια πέτρινη γούρνα.Η κτητορική επιγραφή δυστυχώς έχει καταστραφεί.

Στο επάνω μέρος της κρήνης υπάρχει χαραγμένο το έτος 1954,δηλωτικό του έτους που έγιναν οι εργασίες συντήρησης της κρήνης.
Στην περιοχή του Αγκώνα στα βυζαντινά χρόνια υπήρχε μοναστηριακό συγκρότημα,απομεινάρια του οποίου είναι τα τρία ξωκλήσια που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή.

Σήμερα μέσα στη κατάφυτη ρεματιά με βάτα υπάρχει ναίσκος αφιερωμένος στον Άγιο Αλέξανδρο,πατριάρχη Κωσταντινουπόλεως.

Στην περιόδο της τουρκοκρατίας στην περιοχή του Αγκώνα είχαν εγκατασταθεί Οθωμανοί Αγάδες και είχαν δημιουργήσει ένα μικρό οικισμό,με κατοικίες και εμπορικά καταστήματα.

Σύμφωνα με την παράδοση των Καμινίων,η Παναγιά εμπόδιζε τους Οθωμανούς να διανυκτερεύουν στα Καμίνια και τους κυνηγούσε με φωτιές.Έτσι οι Οθωμανοί είχαν επιλέξει την περιοχή του Αγκώνα για να διαμένουν και να εμπορεύονται ανενόχλητοι.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Η κρήνη της Ευαγγελίστριας.Μούδρο

Τα παλαιότερα χρόνια, κυρίως ως τα τέλη της δεκαετίας 1960, οι κοινοτικές βρύσες αποτελούσαν το βασικό μέσον ύδρευσης των κατοίκων των χωριών της Λήμνου.

Για την ύδρευση των κατοίκων είχαν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία των χωριών κρήνες απ΄ όπου οι κάτοικοι με κμάρ’α και λαγήνια συνέλεγαν νερό για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους.

Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κρηνών (του 20^ου αιώνα) τοποθετήθηκαν σε δυο κυρίως φάσεις .Η πρώτη στη δεκαετία του 1930 και η δεύτερη στη δεκαετία του 1960.

Μια από αυτές τις κρήνες της πρώτης περιόδου είναι και η κρήνη του Μούδρου. Η κρήνη αυτή βρίσκεται εντοιχισμένη στον πέτρινο περίγυρο της αυλής της « Ευαγγελίστριας» στο Μούδρο.

Η κρήνη έχει συμπαγή πρόσοψη. Σε ανάγλυφο υπάρχει το σύμβολο του Σταυρού για να εξαγνίσει το νερό από τα κακά πνεύματα, τις νεράιδες και τα ξωτικά που συνωστίζονταν παλαιότερα στις κρήνες σύμφωνα με τις δοξασίες των παλαιότερων ανθρώπων.

Ο κρουνός είναι μεταλλικός, έχει χρυσαφί χρώμα και παριστάνει ένα κοκόρι. Στη μετώπη φέρει μαρμάρινη κτητορική επιγραφή στην οποία αναγράφεται το έτος 1926 και το χορηγό του έργου που είναι άλλος από την κοινότητα του Μούδρου.
Η επιγραφή αναφέρει:
ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΜΟΥΔΡΟΥ
1926

Η κρήνη της Ευαγγελίστριας είναι μια από τις πιο όμορφες και καλοσυντηρημένες κρήνες της Λήμνου. Δυστυχώς άλλες αξιόλογες και μοναδικές για την καλαισθησία τους κρήνες όπως ήταν η κεντρική βρύση των Καμινίων[1], καταστράφηκαν.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

---

[1] Η παλιά κρήνη του 18^ου αιώνα των Καμινίων γκρεμίστηκε το 1939.Στη θέση της χτίστηκε μια άλλη απλή αλλά κι αυτή αξιόλογη κρήνη Δυστυχώς στις μέρες μας με τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκού προγράμματος Leader η παλιά κρήνη γκρεμίστηκε και χτίστηκε η πιο αντιαισθητική κρήνη της Λήμνου. Για να ολοκληρωθεί δε  το τερατούργημα, δεν επιλέχτηκε να χρησιμοποιηθεί τοπική πέτρα, που αφθονεί στο νησί (πέτρα από το Ρωμανού η τη Σκανδάλι) αλλά  την επενδύσαν με πέτρα Καρύστου.