Άγιος Νεκτάριος Καμίνια

Μέσα σε μια κατάφυτη με πεύκα περιοχή, στην περιοχή Πινακωτά των Καμινίων υπάρχει ένα πολύ όμορφο εξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο τον επίσκοπο Πενταπόλεως.

Το εξωκλήσι οικοδομήθηκε το 1977 από τον Ευάγγελο Καραγιαννάκη για να αποδώσει ευχαριστίες στον Άγιο Νεκτάριο για την θαυματουργική ίαση του παιδί του.

Ο ναϊσκος είναι λευκός ενώ γαλάζιο χρώμα σκιαγραφεί το ιερό και το περίγραμμα του.

Το εξωκλήσι έχει δίρριχτη στέγη καλυμμένη με κεραμίδια και διαθέτει πρόναο  και σήμαντρο.

Το σήμαντρο είναι τοποθετημένο πάνω από την εξώθυρα του πρόναου.

Το τέμπλο του ναού είναι ξύλινο.Οι εικόνες του τέμπλου είναι του 1978 και είναι:Η Θεοτόκος, ο Ιησούς Χριστός, ο Άγιος Νεκτάριος, η Αγία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου και η Άγια Ελένη με τον Άγιο Κωνσταντίνο.

Στο ναϊσκο υπάρχει ξύλινο αναλόγιο.

Ο Άγιος Νεκτάριος, ο Άγιος του μικρού αυτού ναίσκου είναι πολύ θαυματουργός και σπεύδει να εισακούσει τις προσευχές όσων τον επικαλούνται.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Άγιος Θωμάς Καμίνια

Στα ρίζα του όρους Παραδείσι το 19 ^ο αιώνα υπήρχε ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο και Απόστολο Θωμά.

Το ξωκλήσι αυτό ήταν το μοναδικό ξωκλήσι της Ανατολικής Λήμνου το οποίο ήταν αφιερωμένο στον μαθητή του Ιησού, στον Άγιο Θωμά.Ιδιοκτήτης του ναού στα 1920 ήταν ο Ιωάννης Τ.Δουκαρέλλης. Ο ναός βρισκόταν μέσα  στο κτήμα του έκτασης περί τα 100 στρέμματα.

Ο ναϊσκος του Παραδεισιού  είχε χτιστεί πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού.Πολλά από τα δομικά υλικά που είχαν χρησιμοποιηθεί στην ανέγερση του ναού ήταν από τον αρχαίο ναό.Οι διαστάσεις του ναϊσκου του Αγίου Θωμά ήταν 7_Χ3.

Μέσα στο ιερό του ναού αντί για Αγία Τράπεζα υπήρχε  αρχαίος βωμός.

O ναός του Αγίου Θωμά λειτουργούσε στα χρόνια της τουρκοκρατίας.Οι Οθωμανοί Τούρκοι σύμφωνα με την τοπική παράδοση φοβόντουσαν πολύ τον Άγιο Θωμά για αυτό και απέφευγαν να πλησιάσουν την περιοχή.

Το ξωκλήσι μετά το θάνατο του Ιωάννη Τ.Δουκαρέλλη (1922) δεν επισκευάστηκε κι έτσι με την πάροδο του χρόνου εγκαταλείφθηκε και ερήμωσε.

Πολλά από τα αρχαία μέλη που υπήρχαν στη λιθοδομή του ναού χρησιμοποιήθηκαν από τους κεχαγιάδες της περιοχής στη λιθοδομή των μαντρών τους.

Σιμά στα ερείπια του ναού υπάρχει πηγάδι με αγίασμα πλαισιωμένο από μεγάλες και μικρές λίθινες  γούρνες.Τελευταία ελάχιστες από αυτές τις γούρνες έχουν απομείνει.

Σήμερα στην περιοχή  χρησιμοποιείται μόνο το τοπωνύμιο Άγιος Θωμάς ενώ ακόμα και πολλοί ντόπιοι συγχέουν το τοπωνύμιο με το ναό του Αγίου Αλεξάνδρου που υπάρχει στην περιοχή και νομίζουν πως εκείνο είναι το ξωκλήσι του Αγίου Θωμά.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Αγία Τριάδα-Καμίνια

Κοντά στην παραλία Κοκκινόβραχος, του χωριού Καμίνια της Λήμνου, στη κορυφή του λόφου του Δερματά, βρίσκεται το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδος.

Πρόκειται για ένα όμορφο και γραφικό ξωκλήσι. Χτίστηκε το 1970 από το Γεώργιο Ραλλιά.
Η κτητορική επιγραφή στο υπέρθυρο αναφέρει: «Εις μνημόσυνον των γονέων μου Χριστού και Αναστασίας και εις μνήμη Γεωργίου και Στελιανής Ραλλιά 1970».

Η εξώθυρα είναι μεταλλική διακοσμημένη με το Σταυρό. Δεξιά κι αριστερά της εξώθυρας υπάρχουν από δυο μικρά παραθυράκια σε κάθε πλευρά.

Στο πέτρινο τέμπλο υπάρχουν οι εικόνες:Του αγίου Δημητρίου, της Αγίας Τριάδος, της Θεομήτορος, του Παντοκράτορος, του Αγίου Νεκταρίου, του αγίου Στυλιανού.

Οι αγιογραφημένες εικόνες του ναού είναι απλές, λαϊκής τεχνοτροπίας αλλά ταυτόχρονα εντυπωσιακές.
Η εικόνα του Παντοκράτορα φέρει την υπογραφή:"χείρ Βράνου Νικ." και το έτος αγιογράφησης 1972.
Στην εικόνα του Αγίου ΔΣτυλιανού είανι σημειωμένο το όνομα της οικογένειας του Στέλιου Μαλιαρού και το έτος 1972.
Η εικόνα της Θεοτόκου φέρει τη σημείωση "Αιδεσιμώτατος Χρήστος Ραλλιάς και ημερομηνία 25/12/1973.
Στην εικόνα της Αγίας Τριάδος υπάρχει η σημείωση:"Χείρ Ι.Σκαρπερού αποβ.1972"

Από τις εικόνες ξεχωρίζουν οι  εικόνες των Αγίου Νεκταρίου και του Αγίου Δημητρίου.

Στο ξωκλήσι υπάρχει κι ένα παλιό ξύλινο ψαλτήρι, χρώματος καφέ .

Το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδος στο λόφο του Δερματά δεσπόζει στην εξοχή των Καμινίων κι από μακριά ευλογεί το χωριό και τους κατοίκους.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Παναγιά η Ελεούσα, Σώκαστρο Καμίνια

Το ξωκλήσι βρίσκεται στα Καμίνια της Λήμνου, στο Σώκαστρο. Πρόκειται για ένα απλό και σχετικά πρόχειρα κατασκευασμένο ξωκλήσι. Η σκεπή του είναι φτιαγμένη από ελενίτ.

Το ξωκλήσι το έχτισε στα 1973 ο Παναγιώτης Ι. Ψαραδέλλης, Καμιώτης μετανάστης στις Η.Π.Α, ως εκπλήρωση τάματος προς την Θεοτόκο για τη βοήθεια που του προσέφερε.

Οι κάτοικοι συνηθίζουν να το αποκαλούν λανθασμένα Άγιο Γιάννη επειδή μέσα στο ιερό του ναού υπάρχει μια πολύ παλιά εικόνα της Βάπτισης του Ιησού από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Η εικόνα φέρει μαρτυρία 1900 Δ.Ψ αλλά είναι πολύ καταστρεμμένη και τα πρόσωπα μετά δυσκολίας διακρίνονται. Παρά το γεγονός ότι το ξωκλήσι είναι τόσο κοντά στο χωριό μοιάζει να είναι εντελώς εγκαταλειμμένο. Το καλοκαίρι του 2011 δεν υπήρχε ούτε το μονοπάτι που οδηγούσε στο ναΐσκο.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο ιερό υπάρχουν τοποθετημένες φωτογραφίες παιδιών προς ευλογία και προστασία[1].

Στο απλό τέμπλο υπάρχουν τρεις εικόνες της δεκαετίας του 1970 .Της Παναγιάς της Ελεούσας, του Παντοκράτορα και του Ιωάννη του Βαπτιστή. 
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

---

[1]Οι προσκυνητές  συνηθίζουν κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα να αφήνουν φωτογραφίες στα ξωκλήσια .Ιδιαίτερα στο ξωκλήσι της λίμνης Βιστονίδας υπάρχουν πάρα πολλές φωτογραφίες για ευλογία και προστασία των πιστών. Στο νησί της Λήμνου είναι η πρώτη φορά που συναντάμε κάτι αντίστοιχο

Άγιος Σπυρίδων Βερό- Καμίνια

Στο Βερό, τοπωνύμιο των Καμινίων της Λήμνου, ήδη από το 18 αιώνα υπήρχε κάποιο ξωκλήσι ή μετόχι.
Στην συγκεκριμένη τοποθεσία, υπήρχαν χαλάσματα κι ανάμεσα στις πέτρες, δυο λευκοί μαρμάρινοι κίονες, μαρτυρούσαν την ύπαρξη ναΐσκου.
Οι ντόπιοι συνήθιζαν να λιβανίζουν και να ανάβουν το καντήλι κι ας μην γνώριζαν τον Άγιο του τόπου.
Στα 1922  ο Αντώνιος Αρδάς αποφάσισε να χτίσει ένα ναό προς τιμή του Αγίου Σπυρίδωνα.
Όταν άνοιγαν τα θεμέλια οι εργάτες βρήκαν τα θεμέλια ενός παλαιότερου ναού.

Το 1999 ο ναός του ’22 ανακαινίσθη εκ βάθρων από απογόνους του Αντωνίου Αρδά.
Πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα και περιποιημένα ξωκλήσια της εξοχής των Καμινίων.
Ο χώρος γύρω από το ξωκλήσι έχει  καθαριστεί και περιφραχτεί με δαπάνη του Σταύρου Αρδά[1] ο οποίος και επιμελείται του ναού.

Ο ναΐσκος διαθέτει πρόναο.
Στο υπέρθυρο υπάρχει μαρμάρινη επιγραφή που φέρει τη γραφή «Άγιος Σπυρίδων».

Δεξιά κι αριστερά της θύρας του πρόναου υπάρχουν τοποθετημένα μέλη  από μαρμάρινους κίονες.
Δυο στα δεξιά κι ένας μεγαλύτερος κίονας στα αριστερά.

Μέσα στο ναό, στο χτιστό τέμπλο, υπάρχουν οι εικόνες της Θεοτόκου, του Παντοκράτορα και του Ιωάννη του Προδρόμου.
Οι εικόνες είναι τεχνοτροπίας της δεκαετίας του 1970.

Υπάρχει όμως και μια δεύτερη σειρά από νεότερες εικόνες στο τέμπλο όπως: ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Κωνσταντίνου & Ελένης, ο  Προφήτης Ηλίας, η Γέννηση, ο Μυστικός Δείπνος, η Βαϊοφόρος.

Στο δεξιό πλαϊνό τοίχο υπάρχουν οι τρεις σημαντικότερες εικόνες του ναού. Πρόκειται για τις εικόνες που υπήρχαν στο τέμπλο του ναού του ’22 και είναι έργα του Γρηγορίου Παπάμαλη.[2]
Οι εικόνες είναι: της Θεοτόκου, του Παντοκράτορα και του Αγίου Σπυρίδωνα.
Τις εικόνες, της έχει αγιογραφήσει ο Γρηγόρης Παπάμαλης στα 1925 και φέρουν την υπογραφή του.
Τα αρχικά του αγιογράφου μαζί με το έτος αγιογράφησης δημιουργούν ένα ελικοειδές σχήμα που είναι η χαρακτηριστική υπογραφή του Παπάμαλη.
Σήμερα οι εικόνες είναι πολύ κατεστραμμένες ιδιαίτερα του Αγίου Σπυρίδωνα και χρήζουν άμεσης συντήρησης.

Στην εικόνα του ΙΣ/ΧΣ υπάρχει η αφιέρωση «Δαπάνη Θεοφ. Αγγελή» σημειωμένη με λευκό χρώμα, στη Θεοτόκο «δαπάνη  Θεοδ. Αρναούτη» και στον Άγιο Σπυρίδωνα «δαπάνη Αντ. Αρδά».

Μέσα στο ναό δεσπόζει μια ολόσωμη εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνα  αφιέρωση της οικογένειας του Σταύρου Φραττή [3] εις μνήμη της Αναστασίας Αρδά και φέρει την ημερομηνία Αύγουστος του 1997.

Στο Ιερό μέσα υπάρχει παλιά πολυθεματική εικόνα, της δεκαετίας του ’60, στην οποία δεσπόζει η ΜΡ ΘΕΟΥ και την συνοδεύουν οι Άγιοι Σπυρίδων, Νικόλαος, Γεώργιος, Δημήτριος, Αντώνιος, Ευθύμιος, Ονούφριος κι ο Άγιος Σάββας καθώς και μια παλαιότερη κι αχρονολόγητη εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνα.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

---

[1] Η επιγραφή που υπάρχει στην εξώθυρα της περίφραξης αναφέρει: «Η περίφραξη αυτή έγινε με δαπάνη της οικ. Σταυρού Αρδά εις μνήμη Αναστασίας Αρδά.

[2] Ο Γρηγόριος Παπάμαλης ή Παπαμαλής στα συγκεκριμένα έργα έχει υπογράψει ως « Γ.Π».

[3] Σε πολλά ξωκλήσια των Καμινίων συναντάμε αφιερώματα της οικογένειας του Σταύρου  & Ηλία Φραττή τα οποία και φέρουν την ίδια ημερομηνία «Αύγουστος 1997».Πρόκειται συνήθως για μεγάλες ολόσωμες εικόνες προς τον Άγιο του ναΐσκου .Εικόνες αφιερώματα της οικογένειας Σ.Φραττή υπάρχουν στην Αγία Πελαγία, στον Άγιο Μηνά, στον Άγιο Γιώργη στο Βρόσκοπο και στον Άγιο Σπυρίδωνα.

ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ Καμίνια

Το ξωκλήσι βρίσκεται στη θέση Αλώνι, κοντά στη δεύτερη είσοδο του χωριού. Ο ναΐσκος είναι αφιερωμένος στον Άγιο Μηνά τον Αιγύπτιο και θεωρείται πολύ θαυματουργός.
Η ιδιοκτήτρια του ναού Βάϊα  Ψαραδέλλη είχε γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από Λημνιούς γονείς, πατέρα από τη Σκανδάλι και μητέρα από τα Καμίνια.
Όταν ξαφνικά στην εφηβεία της έμεινε ορφανή από πατέρα, η οικογένεια αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κοσμοπολίτικη την εποχή εκείνη Αλεξάνδρεια και να  μετοικήσει στα Καμίνια.

 Από παιδάκι η Βάϊα γνώριζε για τον Άγιο Μηνά, που είχε γεννηθεί στο  Κάιρο και για  τα θαύματά του είχε ακούσει να τις μιλούν οι δάσκαλοι της στο Αβερώφειο σχολείο που φοίτησε.
Εξάλλου πολύ κοντά στην Αλεξάνδρεια υπήρχε ο τάφος του Αγίου καθώς και μοναστηριακό συγκρότημα αφιερωμένο στον Άγιο Μηνά το οποίο ως παιδί είχε επισκεφτεί αρκετές φορές. 
Η Βάϊα  έτσι από παιδί ευλαβούνταν πολύ τον Άγιο Μηνά και σε όλη τη ζωή της τον θεωρούσε προστάτης της.

Στο μεσόστρατο της ζωής της όπως η ίδια αφηγούνταν αξιώθηκε να τον δει στον ύπνο της, να την προτρέπει να του ιδρύσει ναό στο πατρικό της κτήμα. 
Έτσι αποφάσισε να χτίσει το ναό στον Άγιο Μήνα τον Αιγύπτιο.

Στις 11 Νοεμβρίου του 1975, ημέρα εορτασμού του Αγίου έγιναν τα θυρανοίξια του ναού και κάθε χρόνο η οικογένεια της Βάϊας Ψαραδέλλη λειτουργούσε το ξωκλήσι.

Πρόκειται για ένα ναό με πρόναο.
Ο ναός είναι αρκετά καλά συντηρημένος και επειδή είναι κοντά στο χωριό τα καντήλια του είναι σχεδόν πάντα αναμμένα.

Στο τέμπλο υπάρχουν απλές εικόνες του 1975, της Θεοτόκου, του Ιησού, του Αγίου Μηνά και του Ιωάννη του Προδρόμου.
Στο προσκυνητάρι υπάρχει εικόνα του Αγίου Μηνά του Αιγύπτιου αγιογραφημένη στο εργαστήρι της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Πάρνηθα το 1968.
Χαρακτηριστικό της εικόνας αυτής είναι ότι απεικονίζει τον Άγιο να ιππεύει ένα καστανό άλογο εν αντιθέσει με μια άλλη μεγάλη και εντυπωσιακή εικόνα του 1997 που υπάρχει στο ξωκλήσι και είναι δέηση του Σταύρου Φράττη στην οποία ο Άγιος ιππεύει ένα λευκό άλογο σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση.

Μέσα στο ιερό υπάρχουν δυο  παλιές αχρονολόγητες εικόνες, μια  των «Εισοδίων της Θεοτόκου» και μια άλλη λαϊκή αγιογράφηση της «Σταύρωσης».
Στην εικόνα της «Σταύρωσης εντυπωσιάζει η παρουσία εκτός από της Θεοτόκου και του Ιωάννη, η συμμετοχή του Ήλιου και της Σελήνης στο θείο Πάθος.

Ο Άγιος Μηνάς θεωρείται ο Άγιος όχι μόνο των γεωργών και κτηνοτρόφων αλλά και των ξενιτεμένων και θεωρείται πολύ θαυματουργός.
Είναι Άγιος φανερωτής, δηλαδή σε όσους τον επικαλούνται, εμφανίζει  απολεσθέντα αντικείμενα.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Απολυτίκιον του Αγίου Μηνά:

Στρατείαν κατέλιπες την κοσμικήν, αθλητά, ουράνιον είληφας την κληρουχίαν, σοφέ, και στέφος αμάραντον, δόξαν αποδιώξας βασιλέως γήινου, άθλους δε διανύσας μαρτυρίου γενναίου. Διό, μεγαλομάρτυς Μηνά, πρέσβευε σωθήναι ημάς.

Μεταμόρφωση του Σωτήρος, Καμίνια

Το ξωκλήσι «Μεταμόρφωση του Σωτήρος» ή  αλλοιώς  «Πα στο Χριστό» βρίσκεται στην εξοχή των Καμινίων πολύ κοντά όμως στο χωριό.

Οι ντόπιοι αποκαλούν συνήθως το ξωκλήσι «ο Χριστός».

Το εκκλησάκι το έχτισε η Κυριακούλα Ν. Παπαδημητρίου  και σήμερα το επιστατούν οι απόγονοι της.
Η Κυριακούλα Ν. Παπαδημητρίου είχε δει μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα να χάνει δυο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, ηλικίας 9 και 7χρονών ,να χάνει το σύζυγο της και τη μητέρα της.
Ο πόνος της ήταν πολύ μεγάλος.Μια μέρα λέγεται πως είδε ένα φως να λάμπει στο συγκεκεριμένο χωράφι.
Αποφάσισε να χτίσει ένα ναό αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Ο ναΐσκος χτίστηκε το 1964.
Για να φτάσεις στο ναό περνάς από ένα ρυάκι με λυγαριές κι ανηφορίζεις σε ένα πέτρινο μονοπάτι προς το λοφίσκο.
Ο ναός βρίσκεται στα δεξιά του μονοπατιού μέσα σε ένα χωράφι.

Στον προαύλιο χώρο του ναού στα δεξιά υπάρχει πέτρινο οστεοφυλάκιο με τέσσερις θήκες.
Το οστεοφυλάκιο είχε επιμεληθεί να κατασκευαστεί η ίδια η Κυριακούλα Παπαδημητρίου ενώ ήταν ακόμα εν ζωή και εκεί είχε μεταφέρει τα οστά των παιδιών της.

Πάνω από την εξώθυρα του ναού υπάρχει επιγραφή με τη σημείωση :

KNΠ 18.5.64.

Μέσα στο ναό καθώς εισέρχεται κανείς στα αριστερά υπάρχει μεγάλη αγιογραφική τοιχογραφία κινητή σε μουσαμά  του 1881.

Η Αφιέρωση αναφέρει:

 Χ:Παναγιώτης

Χ: Κατακοζηνός

Προσκυνητής του Πανάγιου Τάφου

1881

Η αγιογραφική κινητή τοιχογραφία σε μουσαμά υπήρχε για χρόνια σε ένα άλλο ξωκλήσι των Καμινίων, στην Αγία Βαρβάρα.
Η  Κυριακούλα ζήτησε να έρθει η παλιά αγιογραφία στο δικό της ξωκλήσι για να λειτουργείται πιο συχνά αλλά και  να είναι πιο ασφαλής μια και είναι πιο κοντά στο χωριό.
Οι διαστάσεις της τοιχογραφία, του μουσαμά για την ακρίβεια είναι σχεδόν 1Χ1 και αφηγείται σκηνές από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη.

Σκηνές όπως η θυσία του Αβραάμ, τα Άγια των Αγίων, η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Ζωοδόχος Πηγή, ο Λώβ στολίζει το ξύλο, ο διάβολος πίνει το νερό, ο Βαρούχ, η Αγία Αικατερίνη, ο Άγιος Γεώργιος, ο νεομάρτυρας Γεώργιος, ο Άγιος Δημήτριος, η Αγία Βαρβάρα, οι τρεις Ιεράρχες, η Βάπτιση του Ιησού, Άγουσι τον Ιησού εις το σταυρόσε, η Αγία Βηθλεέμ, η βρεφοκτονία, ο Άγιος Σάββας, ο Λάζαρος, η Βαϊοφόρος, η Μαστίγωσις, ο προφήτης Ηλίας.

Από τις εικόνες στο τέμπλο εντυπωσιάζουν η εικόνα της Θεοτόκου έργο του αγιογράφου Ι. Δ. Κασόλα που την φιλοτέχνησε το 1961(πριν αποπερατωθεί το ξωκλήσι) και ήταν δέηση και αφιέρωση της Κυριακούλας Παπαδημητρίου και η εικόνα του Ιησού του 1964.
Οι εικόνες του Ιωάννη του Προδρόμου και η Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι αχρονολόγητες και χωρίς αφιέρωση.

Εντυπωσιακή είναι και μια άλλη αχρονολόγητη και χωρίς αφιέρωση εικόνα του Αγίου Νικολάου.

Μέσα στην Ιερά Κόγχη υπάρχει η εικόνα «Βαϊοφόρος».
Πρόκειται για μια πολύ παλιά εικόνα του 19^ου αιώνα πιθανότατα από κάποιο αγιογραφικό εργαστήρι των Αγίων Τόπων ή της Αιγύπτου και «τα Εισόδια της Θεοτόκου» που φέρει τη χρονολογία 1877.

Μέσα στο Ιερό υπάρχει και μια απλή χάρτινη εικόνα με απλή γαλάζια κορνίζα  «Οι Άγιοι Τρεις  Ιεράρχαι, Χρυσόστομος, Βασίλειος, Γρηγόριος».

Σήμερα το ξωκλήσι της «Μεταμορφώσεως του Σωτήρος» θεωρείται  ένα από τα πιο όμορφα,γραφικά και σωστά συντηρημένα ξωκλήσια των Καμινίων.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΣ ΓΙΩΡΓΗΣ Βρόσκοπο-Καμίνια

Το ξωκλήσι βρίσκεται στο μικρό οικισμό που υπάρχει στο Βρόσκοπο.Πρόκειται για ένα πολύ όμορφο και γραφικό   ξωκλήσι .
Είναι χτισμένο πάνω σε παλαιότερα χαλάσματα.Στο γύρω χώρο υπάρχει μια παράξενη μυσταγωγία που σε λίγα ξωκλήσια κανείς συναντά.
Στο ξεροτράχαλο περίβολο διακρίνονται απόσπασματα από μαρμάρινο κίονα.Το ξωκλήσι  διαθέτει και πρόναο.
Σε αυτό τον πρόναο την άνοιξη του 2011 επέλεξαν χελιδόνια για να χτίσουν αντικρυστά δυο  φωλιές .

Μέσα στο ναό,στο τέμπλο υπάρχουν οι εικόνες :

Μήτηρ Θεού. Πρόκειται για μια πολύ ωραία εικόνα της Θεοτόκου. Έργο ανώνυμου αγιορείτη μοναχού. Από την πίσω όψη είναι σημειωμένο  "Επί αντκαταταβολή 2100" και το έτος "1961".

Ιησούς Χριστός ¨Έργο του ίδιου του ανώνυμου αγιορείτη μοναχού.

Άγιος Γεώργιος Μεγαλομάρτυς Πρόκειται για μια πολύ όμορφη εικόνα που αφηγείται τη σκηνή που ο Αγιος σκοτώνει το δράκο μπροστά στα μάτια της πριγκίπισσας.
Στο σημείο της καρδιάς του Αγίου Γεωργίου, πάνω στην εικόνα, έχει τοποθετηθεί ένα μεταλλικό νόμισμα που με το πέρασμα των χρόνων έχει ενσωματωθεί στην εικόνα.
Η εικόνα στο προσκυνητάρι είναι της οικογένειας του Βασιλείου Γεωργίου Κωνσταντέλη και το έτος αγιογράφησης της, το 2002. 
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ Αμπέλες-Καμίνια

Στην περιοχή Αμπέλες στα Καμίνια, σε μια από τις πιο όμορφες περιοχές του χωριού, με πανοραμική θέα, μέσα  σε ένα μικρό τριγωνικό κτήμα, ο Γεώργιος Καρύπης έχτισε στα 1991 ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Σπυρίδωνα επίσκοπο Τριμυθούντος,πραγματοποιώντας ένα παιδικό του όνειρο.
Όταν ήταν μικρό παιδί ονειρευόταν σαν μεγάλωνε να αξιωθεί να χτίσει ένα ξωκλήσι σαν το ξωκλήσι του Αγίου Βλάση που υπάρχει στου Δαμαλά κι ο Θεός τον αξίωσε.
Οι γονείς του ιδιοκτήτη του ναού ονομάζονταν   Σπυρίδων και  Σπυριδούλα.
Έτσι ο Άγιος Σπυρίδων θεωρείται ο προστάτης της οικογένειας.
Τον Ιούλιο του 2011 έγιναν έργα συντήρησης του ναΐσκου  και του περιβάλλοντος χώρου.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Απολυτίκιο του Αγίου Σπυρίδωνα

Της συνόδου της πρώτης ανεδείχθεις
υπέρμαχος και θαυματουργός
Θεοφόρε Σπυρίδων, πατήρ ημών,
διό νεκρά σύ εν τάφω προσφωνείς
και όφιν εις χρυσούν μετέβαλες,
και εν τω μέλπειν τας αγίας σου ευχάς
αγγέλους έσχες συλλειτουργούντας σοι, Ιερώτατε.

ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ –Καμίνια

Ο ναός της Αγίας Ειρήνης βρίσκεται στη περιοχή Μύλος των Καμινίων και είναι ο ωραιότερος κι ο πιο περιποιημένος ναός  του χωριού μετά την εκκλησία της Παναγιάς, την κεντρική εκκλησία του χωριού. Οι εργασίες οικοδόμησης του ναού άρχισαν το 1993 και ολοκληρώθηκαν το 2001,  χρονιά που έγιναν και τα θυρανοίξια του ναού.Ιδρυτής και δωρητής του ναού ο Γεώργιος Καραγιαννάκης.

Ο ναός χτίστηκε από τον Καραγιαννάκη σε εκπλήρωση ενός τάματος.Όταν το παιδί του δωρητή είχε αρρωστήσει σοβαρά εκείνος έταξε στην Αγία Ειρήνη την ίδρυση  ναού στα Καμίνια στη θέση «Μύλος». Το παιδί του με  αγιασμό από το μοναστήρι της Αγίας έγιανε και ο Καραγιαννάκης εκπλήρωσε το τάμα του.Ο Γεώργιος  Καραγιαννάκης αγαπούσε πολύ το ναό και τον φρόντιζε με περίσσιο ενδιαφέρον.Ο ναός αποτελεί κόσμημα για το χωριό. Νωρίς το απόγευμα ο Γεώργιος  Καραγιαννάκης σχεδόν κάθε μέρα πήγαινε στο ναό κι έψελνε τον εσπερινό, διάβαζε το ψαλτήρι, τους χαιρετισμούς, τις παρακλήσεις της Θεοτόκου.

Τον Αύγουστο  του 2009, ένα τετράχρονο κοριτσάκι καθώς πλησίαζε το ναΐσκο αργά το μεσημέρι στην απόλυτη ησυχία και ερημιά του μεσημεριού και ενώ η εκκλησία ήταν ερμητικά κλειστή και δεν υπήρχε στο Μύλο πουθενά ανθρώπινη παρουσία άκουσε ψαλμωδίες.Ψαλμωδίες ουράνιες.

-Άγγελος, είπε το παιδί. Ένας Άγγελος.

Ο χρόνος σταμάτησε. Μυσταγωγία.
Κάποιος άγγελος είχε κατέβει εκεί στην κορυφή του λόφου, στο Μύλο και δόξαζε με τις ουράνιες ψαλμωδίες του τον Κύριο.
Ένα σχεδόν μήνα αργότερα ο Καραγιαννάκης έφυγε από τη ζωή στην αγκάλη της Αγίας Βαρβάρας στα Καμίνια.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ -Καμίνια

Ναΐσκος αφιερωμένος στους γιατρούς Αγίους Αναργύρους.Βρίσκεται στο Κατεβνό.

Εκεί το 1967 είχε ιδρυθεί ένας  παλαιότερος ναός από την Μαρία Κονταρίδου.

Ο παλιός ναός ήταν ιδιαίτερα όμορφος και προσφιλής στους κατοίκους που έβρισκαν παρηγοριά στο ναό και στους Αγίους.

Ο ναός «επανιδρύθη εκ θεμελίων το έτος 1996 από την οικογένεια Βασιλείου Γ.Κωνσταντέλλη» όπως αναφέρει η κτητορική επιγραφή.

Πρόκειται για μια πολύ όμορφη εκκλησία αλλά δεν συγκρίνεται με το παλιό απλό εκκλησάκι που κάποτε υπήρχε εκεί και ήταν πάντα ανοιχτό στους πιστούς και τα καντήλια του έλαμπαν σαν αστέρια στον καμιώτικο ουρανό.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη 

 

ΑΓΙΟΣ ΓΙΩΡΓΗΣ Λιμιώνα-Καμίνια

Πρόκειται για ένα από τα πιο παλιά ξωκλήσια των Καμινίων.
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή που βρίσκεται εντοιχισμένη στο υπέρθυρο, ο ναός χτίστηκε το 1882.
Ο ναΐσκος βρίσκεται σε ένα λοφίσκο πάνω από το λιμιώνα (λιμάνι) στο Βρόσκοπο κι αγναντεύει το Αιγαίο πέλαγος.
Έχει αναπαλαιωθεί πολλές φορές μέχρι σήμερα αλλά ενώ έχει αναπαλαιωθεί πρόσφατα βρίσκεται σε άθλια κατάσταση λόγω της υγρασίας.
Ο βορεινός τοίχος είναι πράσινος από την υγρασία ενώ από το ναό απουσιάζουν πλήρως οι εικόνες.
Το μόνο που έχει απομείνει να θυμίζει ότι υπήρξε ναΐσκος του 19 αιώνα είναι η επιγραφή στο υπέρθυρο.
Ο ναός  έχει να λειτουργεί  αρκετά χρόνια.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΗΣ Δαμαλά-Καμίνια

Το ξωκλήσι θα πρέπει να έχει χτιστεί γύρω στα 1882, χρoνιά που οι Τούρκοι επέτρεψαν στους Χριστιανούς να χτίζουν ιερούς ναούς. Το πιο πιθανόν όμως είναι στο συγκεκριμένο σημείο να υπήρχε ναΐσκος ήδη από τα βυζαντινά –μεσαιωνικά χρόνια, να είχε καταστραφεί και στα 1882 να ανοικοδομήθηκε. Στη περιοχή Δαμαλά υπάρχουν σημαντικά ευρήματα ότι εκεί υπήρξε στο παρελθόν ένας  σημαντικός οικισμός.

Κοντά στο ναΐσκο του Αγίου Βλασίου υπάρχουν παλιοί τάφοι και οικοχαλάσματα ή ερείπια από κάποιο μετόχι.

Η περιοχή Δαμαλά συνδέεται με διάφορους τοπικούς θρύλους για κρυμμένο, θαμμένο θησαυρό.

Στο σημερινό ξωκλήσι υπάρχουν μόνο τρεις παλιές αχρονολόγητες αγιορείτικες εικόνες πιθανότατα του 19 αιώνα: η Μήτηρ Θεού, ο Ιησούς Χριστός και ο Άγιος Βλάσης.

Οι εικόνες της Θεοτόκου και του Ιησού έχουν αρκετές φθορές, ιδίως στους οφθαλμούς και χρήζουν άμεσης συντήρησης.. 
Τα παλαιότερα χρόνια οι Λημνιοί τιμούσαν ιδιαίτερα τον Άγιο Βλάση, ο οποίος ήταν κι  ο Πολιούχος Άγιος της Ηφαιστείας. 
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Βρόσκοπος-Καμίνια

Το ξωκλήσι βρίσκεται στο Βρόσκοπο των Καμινίων της Λήμνου.Χτίστηκε το 1993  από τη Θεοδώρα Δελβερούδη στη μνήμη του πατέρα της Χαράλαμπου Δημ. Ψαραδέλλη.

Πρόκειται για ένα πολύ όμορφο ξωκλήσι.Από τις εικόνες του ναού, εντυπωσιακή είναι η εικόνα της Παναγίας, ρωσικής τεχνοτροπίας με "αργυρό πουκάμισο".

Η εικόνα της Θεοτόκου θεωρείται πολύ θαυματουργική.

Κάτοικοι των Καμινίων υποστηρίζουν ότι έχουν δει πολλές φορές μέσα στο ναό τον Άγιο Χαράλαμπο να διακονεί.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

ΑΓΙΟΣ ΣΤΡΑΤΗΣ Φ'κι-Καμίνια

Το ξωκλήσι,  που είναι αφιερωμένο στους Ταξιάρχες, βρίσκεται στην περιοχή Φκι των Καμινίων και έχει οικοδομηθεί στα τέλη του 19 αιώνα.

Πολύ πιθανόν στην περιοχή να υπήρχε κάποιο μετόχι όπως τουλάχιστον συγκλίνουν το λιθόχτιστο μονοπάτι και οι σωροί από λαξεμένες πέτρες, τα πηγάδια, οι γούρνες που υπάρχουν στη γύρω περιοχή.

Ο ναός έχει συντηρηθεί αλλά δεν έχει διατηρηθεί τίποτα από τον παλαιότερο ναΐσκο.
Στο εσωτερικό του ναού υπάρχει ένα ξύλινο τέμπλο ,το οποίο είναι βαμμένο γαλάζιο.
Στο ιερό υπάρχουν τρεις κόγχες (μια μεγάλη κεντρική και δεξιά κι αριστερά από μια μικρότερη) καθώς και ένα μικρό παραθυράκι το οποίο βρίσκεται στον αριστερό τοίχο του ιερού.

Μέσα στο ιερό στην κεντρική κόγχη υπάρχουν τρεις νεότερες εικόνες κι ένα καντήλι ενώ στη διπλανή μικρότερη κόγχη υπάρχει παλιά εικόνα που αφηγείται τα μαρτύρια του Ιησού και είναι φαγωμένη από το σαράκι.

Στο τέμπλο του ναού υπάρχουν σήμερα τρεις εικόνες.
Ο Ιησούς Χριστός, η Μήτηρ Θεού και ο Άρχων Μιχαήλ. Οι εικόνες είναι του 1932 και τις έχει αγιογραφήσει ο Μάνος Παπάμαλης, γιος του λαϊκού ζωγράφου Γρηγόρη Παπάμαλη[1].

Από τις εικόνες ξεχωρίζει η εικόνα της Μήτηρ Θεού[2] τόσο από αισθητικής πλευράς όσο και από θεολογικής άποψης.
Με τα φτωχικά εργαλεία και χρώματα της εποχής ο Μάνος Παπάμαλης έχει καταφέρει να αποδώσει τη Παντάνασσα αριστοτεχνικά μη λησμονώντας ότι η Παναγία γέννησε τον Ιησού σε ηλικία 16 ετών.
Με παππού ιερέα και πατέρα ζωγράφο ,η οικογενειακή παράδοση των Παπάμαλη έχει αγιογραφήσει τις πιο ωραίες Παναγίες και η συγκεκριμένη είναι μια από αυτές.

Η εικόνα του Ιησού αναφέρει :Δωρεά  Φωτεινή Α.Στυψιανού

Της Θεοτόκου : Δωρεά Ελένης και Ευαγγελίας Ι.Κομνηνού

και ο Άρχων Μιχαήλ :Δωρεά Κων.Κομνηνού
Ευαγγελία Χ.Λιάπη

---

[1] Ο Γρηγόρης Παπάμαλης γεννήθηκε στα Μοσχονήσια    της  Μ .Ασίας το 1871.Ο πατέρας του ήταν ιερέας και ονομαζόταν Στρατής.Ο Γρηγόρης Παπάμαλης σπούδασε αγιογραφία για ένα μικρό διάστημα στη Σμύρμη και εκεί γνώρισε τη Σωτηρία, Λημνιά από το Μούδρο .Την παντρεύτηκε και το 1905 ήρθε στη Λήμνο μαζί με τα δυο παιδιά του τον Μάνο και τον Ευάγγελο.Στη Λήμνο απέκτησε ακόμα ένα γιο το Στρατόνικο.Ο Γρηγόρης Παπάμαλης πέθανε το 1941.Ο Παπάμαλης θεωρείται ο λαίκος ζωγράφος της Λήμνου και έργα δικά του και των παιδιών του κοσμούν εκκλησίες,μαγαζιά και σπίτια της Λήμνου.(πηγή:Γρηγόρης Παπάμαλης ,ο Ζωγράφος της Λήμνου,Πολιτιστικός Σύλλογος Πορτιανού Λήμνου)

[2] Από την αγιογράφηση φαίνεται η μεγάλη ευλάβεια και αγάπη του Μάνου Παπάμαλη προς τη Θεοτόκο.