O Άγιος Δημήτριος κι η λατρεία του στη Λήμνο

Σύμφωνα με το συναξάρι ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στα 280  μ.Χ. και μαρτύρησε τα χρόνια  των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ.

Υπηρέτησε ως αξιωματικός το ρωμαϊκό στρατό και στα 303 φυλακίστηκε, επειδή αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του χριστιανισμού».

Ενώ βρισκόταν στη φυλακή, ένας νεαρός χριστιανός με το όνομα  Νέστορας, επειδή έπρεπε να αντιμετωπίσει σε μονομαχία τον τρομερό μονομάχο της εποχής του,το Λυαίο, ζήτησε την ευχή του Δημητρίου.

Ο Νέστορας με την ευλογία του Δημητρίου κατάφερε και νίκησε το Λυαίο προκαλώντας όμως, την οργή του αυτοκράτορα, ο οποίος διέταξε να θανατωθούν και οι δυο, Νέστορας και Δημήτριος.

Ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και o Δημήτριος Χρυσολωράς, μας μεταδίδουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφει στον τόπο που μαρτύρησε κι από ότι εκεί στη συνέχεια ανάβλυζε μύρο. Για το λόγο αυτό ο Άγιος αποκαλείται και «Μυροβλήτης».

Στη Λήμνο παρατηρούμε ότι σε αρκετά χωριά πολιούχος είναι  ο Άγιος Δημήτριος και η λατρεία του Αγίου αρκετά δημοφιλής. Μια σειρά από εκκλησίες και ξωκλήσια σε ολόκληρο το νησί είναι αφιερωμένα στον Άγιο Δημήτριο.

Στην Πλάκα, πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος. Η εκκλησία κτίστηκε το 1840 και ανακαινίσθηκε το 1896.

Στο Κοντοπούλι, επίσης πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος. Ο ναός του ανακατασκευάστηκε εκ βάθρων το 1892.Το 1858 τον επισκέφτηκε ο Alexander Conze.

Στο Ρουσσοπούλι πολιούχος του χωριού ο Άγιος Δημήτριος. Η εκκλησία άρχισε να οικοδομείται το 1904 πάνω στα θεμέλια ενός παλαιότερου ναού.
Στα Λύχνα, πολιούχος ο Άγιος Δημήτριος. Ο ναός του χτίστηκε στα 1865 πάνω σε ερείπια παλαιότερου ναού.

Στα Σβέρδια (Δάφνη) ,ο ναός του Αγίου Δημητρίου χτίστηκε πριν από το 1858, χρονιά που τον είδε ο Conze.Σήμερα αποκαλείται Άγιος Δημήτριος Χουχλού.

Στις Σαρδές πολιούχος του χωριού είναι ο  Άγιος Δημήτριος. Ο ναός κτίστηκε το 1852.Οι αγιογραφίες του τέμπλου είναι του Ίμβριου αγιογράφου Ευστράτιου Χαϊμαντέ.

Στον Κοντιά υπάρχει ο ενοριακός ναός του  1867 αφιερωμένος στον Άγιο Δημήτριο.

Στο Προπούλι ο ναός του Αγίου Δημητρίου  κτίστηκε το 1870.

Όλοι αυτοί οι ναοί έχουν οικοδομηθεί πολύ πριν από το 1922 και την έλευση των προσφύγων στο νησί. Επομένως οι Λημνιοί από πολύ παλιά ευλαβούνται τον Άγιο Δημήτριο και χτίζουν ναούς στη χάρη του. Ακόμα και σύλλογοι φέρουν την επωνυμία του Αγίου, όπως ο σύλλογος που δημιούργησαν μετανάστες από τον Κοντιά στην Αμερική, για να τιμήσουν τον πολιούχο τους.

Γιατί όμως οι Λημνιοί αγαπούν τόσο πολύ τον Άγιο Δημήτριο και ποιός τους γνώρισε τον Άγιο και τα θαύματα του. Ποιος άλλος από τον Γρηγόριο τον Παλαμά που για ένα διάστημα είχε εξοριστεί στη Λήμνο. Ο Γρηγόριος ο Παλαμάς αγαπούσε πολύ τον Άγιο Δημήτριο ,του είχε γράψει εγκώμια και αγαπημένο του θέμα στις ομιλίες, εκτός από το Άκτιστο Φως, ήταν ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλήτης και τα θαύματα του.

Στην αγιογραφία ο Άγιος ιππεύει κόκκινο άλογο(σε λευκό είναι ο Άγιος Γεώργιος) φορώντας στρατιωτική ενδυμασία ενώ στα πόδια του αλόγου κείτεται ο Λυαίος.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη