Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2011

ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, Σκανδάλι


Ο ναΐσκος του Αγίου Αθανασίου του Μέγα Πατριάρχη Αλεξανδρείας βρίσκεται στην εξοχή της «Σκαντάλης», στα δεξιά του δρόμου, που οδηγεί στο Λουρί. 
Είναι ένα από τα παλαιότερα αλλά και ωραιότερα ξωκλήσια της Λήμνου.
Χτίστηκε στα χρόνια της τουρκοκρατίας από κάποιο καπετάνιο, ο οποίος σε κάποια θαλασσοταραχή κινδύνευσε σοβαρά να χαθεί κι έχτισε το ναό προς τον Άγιο Αθανάσιο, για να εκπληρώσει το τάμα για τη σωτηρία του.
Τη ξυλεία  για την ανοικοδόμηση του ναού, την έφερε ο ίδιος από την Κωνσταντινούπολη.
Όταν χτιζόταν ο ναός, ήρθαν οι Τούρκοι,για να σταματήσουν το χτίσιμο του ναού, επειδή έμαθαν, ότι οι Χριστιανοί χτίζουν ναό.
Όταν είδαν ότι το κτίσμα δεν είχε εξωτερική κόγχη, το πέρασαν για αχυρώνα και έτσι δεν ξαναενόχλησαν τους Χριστιανούς.
Η θέα από το ξωκλήσι είναι πανοραμική καθώς από εκεί φαίνεται η παραλία του Λουριού με τις βάρκες και γενικότερα  το Αιγαίο Πέλαγος.
Πρόκειται για ένα παλιό ξωκλήσι του 19ου αιώνα το οποίο έχει αναπαλαιωθεί και συντηρηθεί πολλές φορές.
Το ξωκλήσι είναι ολόλευκο ενώ το  περίγραμμα του έχει το χρώμα της πορφύρας κατά το βυζαντινό μοναστηριακό πρότυπο.
Εξωτερικά διαθέτει «σκλι» για τους προσκυνητές και πλακόστρωτο μπροστά από την κυρία είσοδο.
Στα δεξιά του ναού υπάρχει ένα λιτό αλλά πολύ όμορφο καμπαναριό το οποίο εναρμονίζεται τελεία με την αισθητική του ναΐσκου .
Η κτητορική επιγραφή του ναού δυστυχώς δεν έχει διατηρηθεί. Ο ναός έχει πρόσφατα αναπαλαιωθεί.
Μέσα στο ναό, υπάρχει ξύλινο τέμπλο με δυο θύρες, την Ωραία Πύλη και μια δεύτερη στα αριστερά, στο οποίο υπάρχουν οι εξής εικόνες: του Αγίου Αθανασίου, της Θεοτόκου, του Παντοκράτορος, της Αγίας Αικατερίνης και του Ιωάννη του Προδρόμου.
Οι εικόνες της Θεοτόκου, του Παντοκράτορος και του Ιωάννη του Προδρόμου έχουν αγιογραφηθεί στο ίδιο εργαστήρι και είναι έργα του ίδιου δημιουργού. Χαρακτηριστικό των εικόνων η πλούσια και περίτεχνη διακόσμηση του περιγράμματος καθώς και η χρήση χρυσού στην αγιογράφηση, απόδειξη της ευμάρειας του αγιογράφου.
Συνήθως στα παλιά ξωκλήσια της Λήμνου ο προσκυνητής αντικρίζει εικόνες που έχουν γίνει με πολύ φτωχά χρώματα και ξύλα και γίνεται ο ίδιος κοινωνός της φτώχειας και των δυσκολιών που αντιμετώπιζε ο αγιογράφος.
Οι εικόνες όμως στο ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου έχουν αγιογραφηθεί σε ένα πλούσιο αθωνικό εργαστήρι.
Η εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστού είναι εντυπωσιακή. 
Ξεχωρίζει η γλυκύτητα του προσώπου του Αγίου, η αγγελική φύση της καρδιάς του που στην αγιογράφηση απεικονίζεται με τα φτερά που έχει τοποθετήσει ο αγιογράφος στον Άγιο. 
Ο Ιωάννης δεν κρατεί «την κεφαλή του εις πινάκιον» αλλά η κεφαλή του κείτεται κάτω στα πόδια του ενώ ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής ευτυχισμένος κρατεί στο αριστερό του χέρι  τον Ζωοδότη Ιησού και στο ίδιο χέρι την επιγραφή «ΜΕΤΑΝΟΙΕΙΤΕ ΗΓΓΙΚΕΝ ΓΑΡ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ» και προτρέπει τους πιστούς στη μετάνοια.
Διαφορετικής τεχνοτροπίας είναι οι άλλες δυο εικόνες, του Αγίου Αθανασίου και της Αγίας Αικατερίνης.
Πιο απλή και λιτή είναι η εικόνα της Αγίας Αικατερίνης.
Η Αγία Αικατερίνη εικονίζεται ως  εστεμμένη βασίλισσα, καθιστή, κρατώντας στο δεξί της χέρι μαζί ένα φτερό ως κάλαμο γραφής κι ένα καλαμωτό σταυρό.
Η εικόνα του Αγίου Αθανασίου είναι η παλαιότερη εικόνα του ναού.
Ο Άγιος Αθανάσιος[1] εικονίζεται καθιστός να κρατά στο χέρι του το Ευαγγέλιο με το ανάγνωσμα: «Είπεν ο Κύριος Υμείς έστε το φως του κόσμου. Ου δύναται πόλ(ις κρυβήναι επάνω όρους κειμένη, ουδέ καίουσι λύχνον και τιθέασι)»
Μέσα στο ιερό υπάρχει απόσπασμα από παλιό ψαλτήρι το οποίο δεν έχει πεταχτεί αλλά έχει φυλαχτεί και τοποθετηθεί πάνω σε κάποιο νεώτερο.
Ο Άγιος Αθανάσιος γιορτάζει στις 18 Ιανουαρίου και στις 2 Μαίου.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη



Απολυτίκιον 

Στύλος γέγονας Ορθοδοξίας, θείοις δόγμασιν υποστηρίζων την Εκκλησίαν, ίεράρχα Αθανάσιε, τω γαρ Πατρί τον Υιών ομοιούσιον, ανακηρύξας κατήσχυνας Άρειον
 Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.



[1] Ο Άγιος συνήθιζε να λέει:«Ο Πατήρ διά του Λόγου εν τω Πνεύματι ενεργεί και δίδωσι τα πάντα»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου