Η Αγία Σοφία

Η Αγία Σοφία και οι τρεις θυγατέρες της Πίστη, Ελπίδα και Αγάπη έζησαν και μαρτύρησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού.Κατάγονταν από πολύ πλούσια και ισχυρή ρωμαϊκή οικογένεια.Όταν η Αγία Σοφία χήρευσε πήρε τις τρεις ωραιότατες θυγατέρες[1] της, την δωδεκάχρονη Πίστη, την δεκάχρονη Ελπίδα και την εννιάχρονη Αγάπη και μετοίκησαν στη Ρώμη.Ενώ ζούσαν στη Ρώμη οι Αγίες κατηγορήθηκαν ότι είναι χριστιανές κι ο αυτοκράτορας αφού διέταξε και τις συνέλαβαν επιχείρησε με κολακείες να τις μεταπείσει.Όταν είδε ότι δεν τα κατάφερε τις χώρισε και επιχείρησε να μεταπείσει την κάθε μια χωριστά.Άρχισε με τη μικρή Πίστη την οποία όχι μόνο δεν μετέπεισε αλλά η ίδια διακήρυξε την Πίστη της στον Ιησού Χριστό.Το ίδιο έκαναν και οι αδελφές της.Πολύ θυμωμένος τότε ο αυτοκράτορας διέταξε και αφού τις βασάνισε φρικτά  αποκεφάλισε τις θυγατέρες της Αγίας Σοφίας.Η Αγία Σοφία ενταφίασε τις κόρες της και μετά από τρεις ημέρες παρέδωσε το πνεύμα της στο Κύριο δίπλα στα μνήματα των θυγατέρων της.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

---

[1] Η Αγία Σοφία είχε δώσει ονόματα στις κόρες της τις τρεις βασικές αρετές του χριστιανού.Όπως αναφέρει ο  απόστολος Παύλος στον «ύμνο της αγάπης» (Α 7 Κορ. 13,13): νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη.

Το προσκύνημα του Αγίου Χαραλάμπους στην Πλάκα

Στη Β.Α. άκρη της Λήμνου υπάρχει το ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους.

Αρχικά στην τοποθεσία υπήρχε ένα μαντράκι με ένα μικρό προσκυνητάρι αφιερωμένο στον Άγιο Χαράλαμπο.Εκείνο το μέρος οι μοναχοί που είχαν  σκήτες στην περιοχή το χρησιμοποιούσαν ως κοιμητήριο.

Αργότερα σαν τα ασκηταριά ερήμωσαν κι οι μοναχοί έφυγαν από την περιοχή οι Λήμνιοι εξακολουθούσαν να επισκέπτονται το μαντράκι για να ανάψουν το καντήλι και να βρουν παρηγοριά, να πιούν αγίασμα από την ιαματική πηγή που υπάρχει στο ακροθαλάσσι και να σκεπαστούν με τη λάσπη για να βρουν την ίαση.

Αποφάσισαν λοιπόν στο παλιό μαντράκι να φτιάξουν ένα ξωκλήσι,το ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους.

Σαν άρχισαν όμως να το χτίζουν γρήγορα αντιμετώπισαν πρόβλημα με την αποθήκευση του ύδατος. Δεν τους αρκούσαν τα μέσα που διέθεταν για να φυλάξουν το νερό που απαιτούσαν οι εργασίες. Απογοητευμένοι αναχώρησαν μα την άλλη μέρα σαν έφτασαν είδαν να έχει βγάλει η θάλασσα στο ακροθαλάσσι τέσσερα βαρέλια.

Αυτό το θεώρησαν μεγάλη ευλογία. Αλλά και κάθε φορά που υπήρχε κάποιο πρόβλημα ή δυσκολία στην ανοικοδόμηση του ναού πάντα ο Άγιος Χαράλαμπος έσπευδε να το λύσει και να βοηθήσει.

Τα παλαιότερα χρόνια στη γιορτή του Αγίου Χαραλάμπους γινόταν μεγάλο πανηγύρι και προσκυνητές έσπευδαν από κάθε άκρη της Λήμνου για να προσκυνήσουν τον Άγιο και να προσευχηθούν.

Από τα Καμίνια έφευγαν το βράδυ συντροφιές πάνω στα γαϊδούρια και τα μουλάρια για να πάνε στον Άγιο.

Αναχωρούσαν τα μεσάνυχτα και έφταναν στο ξωκλήσι για να λειτουργηθούν γύρω στις 6 το πρωί.

Τα θαύματα του Αγίου Χαραλάμπους είναι πάρα πολλά για αυτό κι οι Λήμνιοι τον έχουν προστάτη τους.

Μια κλίμακα  στην κορυφή της οποίας υπάρχει ένα προσκυνητάρι σκεπασμένο με βότσαλα οδηγεί στο ακροθαλάσσι στα Ρουσούνια. Εκεί υπάρχει το αγίασμα του Αγίου Χαραλάμπους.

Στο ναό του Αγίου Χαραλάμπους στη Πλάκα κάθε καλοκαίρι τις 22 Αυγούστου εορτάζεται η Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και πλήθη προσκυνητών από όλη τη Λήμνο συνεορτάσουν την Μεγαλόχαρη.

Στον Άγιο Χαράλαμπο της Πλάκας στο βορινό άκρο του νησιού ο επισκέπτης θα δει ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα  του Αιγαίου.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη

Τα Αγιάσματα

Τα Αγιάσματα είναι φυσικές πηγές με θαυματουργές ιδιότητες οι οποίες βρίσκονται συνήθως στην εξοχή πλησίον ενός ναΐσκου ή εντός κάποιου ναού.

Αρκετές φορές «το ύδωρ το ζων» προϋπάρχει του ναού κι αποτελεί το λόγο δημιουργίας του ναού με σκοπό να δοξαστεί το όνομα του Κυρίου. «Ευλογείτε αι πηγαί τον Κύριον»

Ορισμένες φορές ο πιστός θα χρειαστεί να κατέβει αρκετά σκαλιά για να καταφέρει να λάβει το αγιονέρι το οποίο βρίσκεται εντός του ναού όπως συμβαίνει στο Αγίασμα που υπάρχει στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής στον Κότσινα και στην Αγία Αναστασία στο Κοντοπούλι.

Για να προσεγγίσει ο πιστός το Αγίασμα στον Κότσινα θα αναγκαστεί να κατέβει 64 σκαλιά.

Λαοφιλή λημνιακά Αγιάσματα είναι το Αγιονέρι στον Άγιο Χαράλαμπο στα Ρουσούνα στην Πλάκα, στην Αγιά Φωτίδα στην Κώμη, της Παναγιάς της Τρύγης, το Αγίασμα στο ακροθαλάσσι στον Άγιο Σώζο στη Φυσίνη και το πηγαδέλλι της Παναγιάς.

Σημαντικό Αγίασμα και πολύ θαυματουργό είναι και το Αγίασμα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα Καμίνια.

Ο πιστός αρχικά προσεύχεται θερμά και στη συνέχεια λαμβάνει το αγιονέρι.

Πίνει λίγο και στη συνέχεια πλένει το πρόσωπο και τα χέρια του ενώ βρέχει την κορυφή του κεφαλιού του.

Αλλάζει ρούχα, φοράει καθαρά και από τα παλιά ρούχα που φορούσε πριν από την κοινωνία με το Αγίασμα κόβει μια λωρίδα και μαζί με κάποιες τρίχες από την κεφαλή του τα αφήνει  σε κάποιο θάμνο που υπάρχει συνήθως κοντά στο Αγίασμα λέγοντας:

«Σ’αφήνω ρούχο μ’ για να μείνει εδώ κι η αρρώστεια μ »’.

Κάποια παλιά σημαντικά αγιάσματα με την πάροδο των χρόνων έχουν εξαφανιστεί όπως συνέβη με το Αγιονέρι του Αγίου Νικολάου στο Σιδιώνι ανάμεσα στα σύνορα Καμινίων με το Ρουσσοπούλι. Όταν κάποτε επιχείρησαν οι χωρικοί  να αλλάξουν τη ροή του Αγιάσματος για να το εκμεταλλευτούν στο πότισμα των χωραφιών, το αγίασμα στέρεψε, οι ιδιοκτήτες των χωραφιών διχόνοιασαν  και η περιοχή γνώρισε την εγκατάλειψη.

Ευαγγελία Χ.Λιάπη