Ο Άγιος Mάμας,
προστάτης των βοσκών, γεννήθηκε στην Παφλαγονία της Μ.Ασίας. Επειδή νωρίς
έμεινε ορφανός το μεγάλωσε μια γυναίκα που ονομαζόταν Αμμία Ματρώνα.
Ο Άγιος όταν
την πρωτοαντίκρυσε την αποκάλεσε «μάμα» και για το λόγο αυτό του έδωσε το
όνομα Μάμας (γεν.Μάμαντος).
Η παράδοση
αναφέρει πως ο Άγιος Μάμας μετά το θάνατο της θετής του μητέρας, ζούσε ως
ερημίτης μέσα σε μια σπηλιά. Όταν κάποτε κλήθηκε να πληρώσει κεφαλικό
φόρο, καθώς πήγαινε να συναντήσει το φοροεισπράκτορα συνάντησε ένα λιοντάρι να
κυνηγά ένα πρόβατο.
Ο Άγιος διέταξε
το λιοντάρι να σταματήσει. Στη συνέχεια πήρε το αρνί και ανέβηκε στο λιοντάρι. Έτσι
παρουσιάστηκε στο φοροεισπράκτορα, ο οποίος έκπληκτος διέταξε να μην ξαναζητηθούν φόροι από τον Άγιο.Για αυτό και
στην αγιογραφία ο Άγιος εικονίζεται να έχει υποτάξει ένα λιοντάρι και να
κάθεται πάνω σε αυτό.
Σύμφωνα με το συναξάρι ο Άγιος Μάμας σε ηλικία μόλις 15 χρονών,
συνελήφθη από ειδωλολάτρες και υποβληθεί σε σειρά βασανιστηρίων. Αρχικά τον
έριξαν με μεταλλικά βαρίδια στη θάλασσα, στη συνέχεια τον έβαλαν σε πύρινη
κάμινο κι ύστερα έριξαν τον άγιο Μάμα στα άγρια θηρία. Τελικά τον
θανάτωσαν χτυπώντας τον με μια τρίαινα.
Ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας
αναφέρει για τον Άγιο Μάμαντα: « Είναι Άγιος
βοσκός, εικονιζόμενος με το στραβοράβδι στο χέρι».
Τα παλαιότερα χρόνια οι
βοσκοί κι οι κεχαγιάδες τιμούσαν ιδιαίτερα τον Άγιο Μάμαντα. Η μνήμη του
εορτάζεται στις 2 Σεπτεμβρίου.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη